Cách sống lâu

HLTcoffee.com - Sống thọ là một trong những mong ước cổ xưa nhất của loài người. Trong khi các nhà khoa học từ thế hệ này qua thế hệ khác vẫn vô vọng đi tìm viên thuốc trường thọ, tất cả những người bình thường đều có thể kéo dài tuổi thọ của mình.

Bắt đầu sớm
Ngay cả trước lúc chào đời, sức khỏe của chúng ta đã bị tác động bởi lối sống người mẹ chọn lựa. Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh nếu thai phụ quá stress, khả năng hóa giải stress trong cuộc đời của đứa con họ sẽ bị tác động theo hướng tiêu cực. Nghiện rượu nặng lúc mang thai thì thường dẫn tới cái gọi là hội chứng bia rượu ở thai nhi, vốn có thể làm suy giảm khả năng học tập suốt đời đứa trẻ cùng nhiều khó khăn khác về mặt thể chất. Hút thuốc cũng tác động xấu đến sự phát triển của đứa trẻ trong khi một chế độ ăn uống không lành mạnh ở bà mẹ làm thay đổi DNA của thai nhi, có thể dẫn tới béo phì sau này.
Đến khi thai nhi đã ra khỏi bụng mẹ, một thời niên thiếu vui vẻ hạnh phúc có thể giúp tăng cường tuổi thọ. Đã có ít nhất một cuộc nghiên cứu chứng minh những ai bất hạnh ở thời niên thiếu khi đến tuổi trưởng thành có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao hơn bình thường.
Chớ quên vận động
Hiệu quả đầu tiên mà mọi người thường nhắm đến khi tập thể dục cải thiện vóc dáng. Ngoài ra, giảm cân có tác động to lớn trong việc giúp chúng ta sống khỏe, bởi béo phì liên quan đến hàng loạt bệnh nghiêm trọng, từ tiểu đường đến tim mạch. Năng tập thể dục cũng đồng nghĩa với tăng cường “gia cố” cho quả tim, giúp làm giảm thiểu những căn bệnh đáng ghét như cao huyết áp.
Mặt khác, tập thể dục làm tinh thần phấn chấn lên, rất có lợi cho sức khỏe tâm thần, giúp bạn xử lý stress, lo lắng và thậm chí trầm cảm hiệu quả hơn.
 Ảnh: Shutterstock
Kết nối
Tất cả chúng ta đều biết rằng có nhiều bạn bè thường giúp sống vui vẻ hơn. Nhưng các nhà khoa học gần đây còn chứng minh bạn bè cũng giúp chúng ta sống thọ hơn. Nhiều cuộc nghiên cứu đã cho thấy sự tách biệt với xã hội làm tăng tỉ lệ tử vong ở người già.
Cũng không có gì ngạc nhiên khi các cuộc thống kê cho thấy, người lập gia đình thường sống thọ hơn người độc thân. Ấy là vì người có gia đình thường nhận được sự hỗ trợ xã hội tốt hơn, hạ thấp nguy cơ bị cô lập.
Sát thủ trên bàn ăn
Ăn uống cân bằng là điều then chốt để duy trì cơ thể khỏe mạnh. Một trong những thứ đầu tiên bạn nên lưu ý là không ăn nhiều thực phẩm giàu năng lượng và carbohydrate đơn giản (đường) hoặc chất béo, vốn thường làm bạn tăng cân, dẫn tới béo phì. Chất béo chuyển hóa, chính là “sát thủ hàng loạt” trong thời đại thực phẩm chiên, chế biến sẵn ngày càng tiện dụng. Nó có thể làm tăng cholesterol “xấu” trong cơ thể, từ đó làm tăng đáng kể nguy cơ xơ vữa động mạch, có thể dẫn đến bệnh tim và đột quỵ. Thêm một cám dỗ chết người khác là muối. Ăn quá mặn sẽ dẫn tới huyết áp cao, từ đó “đẻ” ra nhiều rắc rối phức tạp như suy tim, đột quỵ.
Ngoài ra, thường xuyên nhậu có thể dẫn đến những tổn hại lâu dài cho các cơ quan nội tạng, trong đó đầu tiên phải kể đến gan. Hút thuốc cũng là một kẻ thù khác với tuổi thọ, bởi nó làm tăng nguy cơ mắc đến hơn 50 chứng bệnh nghiêm trọng.
Trò xổ số không thể tránh
Tất cả những yếu tố trên đều tác động đến tuổi thọ của bạn, nhưng cũng không thể nào không nhắc đến một yếu tố cực kỳ quan trọng khác: DNA. Hiện đa phần các cuộc nghiên cứu về tuổi thọ đều tập trung vào vai trò của telomere trong DNA. Nó nằm ở cuối nhiễm sắc thể, có tác dụng giống như đầu bịt bọc nhựa nằm ở cuối sợi dây cột giày có tác dụng bảo vệ sợi dây khỏi bị tưa rách. Ngoài ra, nó còn ngăn ngừa việc mất đi thông tin di truyền khi tế bào phân chia.
Mỗi khi tế bào phân chia, phần đầu bịt này sẽ ngắn bớt và đến khi đã ngắn tới độ nhất định, nó sẽ làm tế bào chết đi. Các nhà khoa học đã phát hiện telomere dài thì tuổi thọ dài, còn nếu ngược lại, nó dẫn đến những chứng bệnh như suy giảm trí nhớ và tim mạch. Tiếc thay, chiều dài của telomere là thứ bạn không thể thay đổi mà đành phải chịu cảnh thụ động thừa kế từ phụ huynh!
Ở nơi thiên hạ quên... chết
Nếu có một khác biệt nhất giữa cư dân đảo Okinawa (Nhật) với phần còn lại của thế giới thì đó là dân Okinawa lâu già, lâu yếu và lâu chết hơn bất kỳ nơi nào khác. Trong số 1,3 triệu cư dân Okinawa đã có tới 740 người từ trăm tuổi trở lên.
“Quyển lịch có thể đánh dấu rằng họ đã 70 nhưng cơ thể lại báo họ chỉ mới 50. Điều ấn tượng nhất là rất nhiều người vẫn khỏe mạnh cho đến khi chết”, Bradkey Willeox, nhà khoa học nghiên cứu về hiện tượng kỳ lạ này thốt lên.
Tìm ra nguyên nhân chẳng phải là điều đơn giản, tuy nhiên loại hormone DHEA là thứ nhiều nhà nghiên cứu tập trung vào. Đó là tiền thân của cả oestrogen và testosterone. Cùng với tuổi tác, DHEA trong cơ thể suy giảm nhưng với người Okinawa, tốc độ suy giảm rất chậm.
Các lý giải về hiện tượng này chủ yếu nằm trên cái bàn ăn. Cư dân Okinawa ăn nhiều nhất thế giới đậu hũ cùng các sản phẩm làm từ đậu nành khác, bên cạnh rất nhiều rau trái có hàm lượng chất chống dưỡng hóa cao.
Tuy nhiên, dường như những thứ họ không ăn mới là bí quyết sống thọ. Thứ văn hóa nổi bật ở Okinawa là hara hachi bu, có nghĩa ăn cho đến khi bạn 80% no. Văn hóa này quả là cách xa vạn dặm với phương Tây và cả nhiều nước phương Đông khác, nơi các nhà hàng buffet ăn cho đến khi ăn hết nổi mọc khắp nơi.